Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753
Ègo(-mejansiero)
Iberis intermedia
Brassicaceae Cruciferae
Nom en français : Ibéris intermédiaire.
Descripcioun :L'ègo-mejansiero es uno planto raro au nostre, trachis dins li tepiero e bos clar de la valado dóu Rose. Èi proche de l'ègo-di-fueio-primo, Iberis linifloia, pamens li pecou de flour parton pas dóu meme poun e s'escarton lis un dis autre emé d'enflourjado que countunion de crèisse à maturita. Apoudèn que li flour dóu mitan soun souvènt pu palinouso que li dóu deforo. Coumpara emé l'ègo-di-fueio-primo que ié sèmblo proun. La subsp. dóu nostre, ié dison violettii. La planto èi proutegido en listo roujo, categourìo VU (vulnerablo).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iberis
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Tepiero
- Bos clar
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco
Ref. sc. : Iberis intermedia Guers., 1803